JPI Oceans, een eigen stek
Het Gemeenschappelijk Programmeringsinitiatief “Gezonde Oceanen en Productieve Zeeën” (Joint Programming Initiative on Healthy and Productive Seas and Oceans), beter gekend als JPI Oceans, huldigde op 9 oktober haar secretariaatskantoor in Brussel officieel in. Dit gebeurde met een gepaste muzikale omlijsting door het ensemble 'Spiral Consort' op 12.000 jaar oude instrumenten, prachtige hoornschelpen die ooit de oceanen sierden. Dirk Van Melkebeke, secretaris-generaal van het departement Economie, Wetenschap en Innovatie opende in zijn hoedanigheid van voorzitter van de Raad van Bestuur van JPI Oceans deze gloednieuwe kantoorruimte, de eerste in haar soort om deze specifieke vorm van internationaal teamwerken te ondersteunen. Hij prees het harde werk dat het secretariaat ter ondersteuning van de partnerlanden heeft verricht bij het uitwerken van alle documenten om de zeeën en oceanen op de agenda van Horizon 2020 zichtbaar te maken.
Maatschappelijke uitdagingen
JPI Oceans is een van de tien initiatieven die het concept van het “Gemeenschappelijk Programmeren” invulling geven. Dit concept werd in 2008 gelanceerd door de Europese Commissie – mede onder impuls van Frankrijk – in een mededeling: “Towards joint programming in research”.
Belangrijk bij Joint Programming (JP) is dat het initiatief bij de lidstaten en geassocieerde landen ontstaat om belangrijke maatschappelijke uitdagingen aan te pakken, de zgn. Grand Challenges. Hierbij kan het zowel gaan om een efficiëntere samenwerking tussen bestaande nationale/regionale programma’s, het opzetten van nieuwe programma’s of om een combinatie van beide.
JPI’s moeten een meerwaarde bieden t.o.v. de huidige gefragmenteerde inspanningen van de lidstaten op het vlak van onderzoek in bepaalde domeinen. Zij moeten resulteren in het samenbrengen van middelen, het optimaliseren van de O&O-investeringen, het selecteren of ontwikkelen van de meest geschikte instrumenten en de collectieve monitoring en opvolging van de voortgang.
Dit initiatief staat open voor alle EU-lidstaten en geassocieerde landen die investeren in marien en maritiem onderzoek.
De belangrijkste doelstellingen zijn:
- het maximaliseren van de waarde van mariene en maritieme economie op een duurzame manier;
- streven naar een goede milieutoestand van de zeeën en het optimaliseren van maritieme ruimtelijke ordening;
- verbeterd omgaan met klimaatverandering en het inperken van de menselijke effecten op het mariene milieu.
Het organiseren van JPI Oceans
JPI Oceans omvat 18 lidstaten en partners, geografisch verspreid rond alle Europese zeebekkens en bevindt zich in de opstartfase. Via de oprichting van een bestuursstructuur wordt het vertrouwen tussen de deelnemende landen opgebouwd in een continue dialoog met de stakeholders. Deze gezamenlijke inspanningen zullen een grote toegevoegde waarde geven aan de individuele investeringen van elk land en zorgen voor een consolidatie van het Europees mariene en maritiem onderzoekslandschap.